Hulpvragers in kwetsbaarheid (ouderen, alleenstaanden, zieken,...)
De FOD Volksgezondheid raadt aan om zoveel mogelijk elektronisch te betalen.
- Hulpvragers in kwetsbaarheid die zelf niet kunnen gaan winkelen, kunnen in heel veel gemeenten een beroep doen op het lokale OCMW en/ of een hulpplatform in de gemeente. Gemeente en hulpplatform horen dan in te staan voor de match tussen hulpvragers en vrijwilligers die boodschappen voor hen doen.
- Hulpvragers kunnen dan best de vrijwilliger terugbetalen via een elektronische overschrijving (home banking). Daarnaast kan de hulpvrager bijvoorbeeld ook een prepaid-bankkaart meegeven met de vrijwilliger. Dan moet de hulpvrager die wel eerst aanvragen via home banking. De kennis en de vaardigheid om dat te doen, is echter niet elke hulpvrager gegeven. Zijn bank kan hem hierin eventueel wel bijstaan.
- Andere mogelijkheden om vrijwilligers terug te betalen (ook met cash geld dus, of door met een schuldbekentenis te werken), worden in dit document beschreven. Ze werden ontwikkeld door de gemeenten Pelt, Hamont-Achel en RIMO Samenlevingsopbouw Limburg (een beste praktijk).
- Alhoewel de FOD Volksgezondheid aanraadt om bij voorkeur en zoveel mogelijk elektronisch te betalen, mogen de handelaars nooit cash geld weigeren. De wet verbiedt dit.
Belangrijk: het wordt ten stelligste afgeraden dat hulpvragers hun bankkaart mét pincode meegeven aan de vrijwilligers én aan de beroepskrachten die voor hen gaan winkelen!
Ze kunnen immers slachtoffer worden van Internetcriminelen. De pincode achteraf wijzigen helpt niet. De banken nemen geen enkele verantwoordelijkheid op, wanneer blijkt dat mensen hun pincode aan derden meedelen en hun bankrekening nadien wordt gepluimd. De gedupeerde hulpvragers kunnen op geen enkele manier bewijzen dat zij niet degenen waren die elektronisch transacties deden vanaf hun bankrekening.
Voor een prepaid kaart kan hierop een uitzondering gemaakt worden, omdat deze niet gekoppeld is aan de bankrekening van de hulpvrager. Bij misbruik van de prepaid kaart kan enkel het geld op de prepaid kaart gestolen worden. De hulpvragers wordt aanbevolen om niet teveel geld in één keer op de prepaid kaart te zetten.
Handelsorganisatie Comeos ontwikkelde een affiche met deze aanbevelingen (zonder logo), die vrij te gebruiken is voor handelaars en lokale besturen.
Elektronisch betalen geniet in dit Corona-tijdperk de voorkeur.
Maar wanneer mensen in kwetsbaarheid en/ of vrijwilligers/ beroepskrachten die voor hen boodschappen doen, alleen met cash geld kunnen betalen, is het nog steeds wettelijk verboden om cash geld te weigeren.