Na de verkiezingen?

Initiatiefrecht om een coalitie te vormen

Om de gemeente te besturen, heb je een meerderheid of coalitie nodig. Dit tenzij er een absolute meerderheid is. Nieuw is dat er nu regels zijn over de coalitievorming. Het decreet lokaal bestuur legt de volgorde vast welke persoon van welke partij als eerste het initiatief zal nemen na de verkiezingen om de coalitiegesprekken te openen. Het doel daarvan is een meerderheid vinden in de gemeenteraad om de gemeente te besturen. (R+V! geen initiatiefrecht)

Wanneer?

Het initiatiefrecht start officieel de dag na de ondertekening van het proces-verbaal van de verkiezingen(opent nieuw venster). In veruit de meeste gemeenten zal dat proces-verbaal al op 13 oktober opgemaakt worden. Is dat zo, dan begint de eerste periode van het initiatiefrecht te lopen op maandag 14 oktober 2024. Elke periode duurt veertien dagen. 

! Opgelet: Als het proces-verbaal pas na 13 oktober opgemaakt is, dan start het initiatiefrecht later. 
 

Wie?

De stemmenkampioen van de grootste lijst krijgt als eerste het initiatiefrecht, en wordt als het ware een 'lokale formateur'. Dat betekent:

1. Eerst kijken naar de grootste lijst.
   Dat is de lijst met het hoogste stemcijfer, dus met meeste geldige stembiljetten. Of met andere woorden: de lijst waaraan de meeste mensen hun stem gaven. Het maakt niet uit of die lijst een stem kreeg op basis van lijststem en/of voorkeurstem(men).
    
2. Daarna binnen de grootste lijst kijken naar de stemmenkampioen van die lijst.
   De stemmenkampioen is de verkozene met het hoogste aantal naamstemmen (of anders gezegd: de meeste voorkeurstemmen). Dat is niet noodzakelijk de lijsttrekker.
   
   Is de grootste lijst een kartellijst die gaat splitsen in twee fracties, dan gaat het initiatiefrecht naar de grootste fractie van dat kartel. De grootste fractie is de fractie met het grootste aantal verkozen zetels in de gemeenteraad. Zijn de fracties even groot (hebben ze dus evenveel zetels) dan kijk je naar de verkozene van de lijst met de meeste naamstemmen.

Volgorde

Het initiatiefrecht komt eerst toe aan de stemmenkampioen van de grootste lijst. Lukt het niet om een coalitie te vormen, dan gaat het initiatiefrecht naar de stemmenkampioen van de op één na grootste lijst. En zo verder. Het initiatiefrecht gaat naar de volgende stemmenkampioen:

• als na veertien dagen geen gezamenlijke akte van voordracht (voor de schepenen) is ingediend door de houder van het initiatiefrecht;
• als een verklaring van afstand is ingediend door de persoon die het initiatiefrecht heeft (dus voordat de periode van veertien dagen afgelopen is).

Einde initiatiefrecht

De procedure van het initiatiefrecht stopt als:

• een gezamenlijke akte van voordracht ingediend wordt door de persoon die op dat moment het initiatiefrecht heeft;
• of elke houder van het initiatiefrecht dit recht heeft uitgeput;
• of er nog geen gezamenlijke akte van voordracht ingediend is op de derde dag voor de installatievergadering van de gemeenteraad.

Bekendmakingen op de website van de gemeente

De algemeen directeur maakt, nadat deze zich voordoen, de volgende elementen onmiddellijk bekend op de website van de gemeente:

• de indiening van een verklaring van afstand door de persoon die op dat moment het initiatiefrecht heeft (=initiatiefrecht gaat naar de volgende);
• het ontbreken van een gezamenlijke akte van voordracht, ingediend door de verkozene voor de gemeenteraad die op dat moment het initiatiefrecht heeft, na de periode van veertien dagen (=initiatiefrecht gaat naar de volgende);
• de indiening van een gezamenlijke akte van voordracht door de persoon die op dat moment het initiatiefrecht heeft (=einde initiatiefrecht);
• de uitputting van het initiatiefrecht door alle houders van het initiatiefrecht (=einde initiatiefrecht);
• het ontbreken van een gezamenlijke akte van voordracht op de derde dag voor de installatievergadering (=einde initiatiefrecht).

Wie wordt burgemeester?

Nieuw is dat de verkozen gemeenteraadsleden niet zelf meer beslissen wie ze als burgemeester voordragen. Het decreet lokaal bestuur legt dat vast.
In principe wordt het Belgische raadslid met meeste voorkeurstemmen van grootste fractie van de coalitie  'aangewezen-burgemeester'. (R! geldt niet in de randgemeenten, wél in Voeren) De aangewezen-burgemeester wordt nadien benoemd door Vlaamse regering tot burgemeester. Om te kijken wie de aangewezen-burgemeester is, dien je volgende stappen te volgen:

1. Je kijkt eerst welke fracties behoren tot de coalitie (meerderheid).
   Elke fractie die een schepen (inclusief de BCSD-voorzitter) levert, behoort tot de coalitie. 
    
2. Daarna kijk je naar welke van die coalitiefracties de grootste is.
   Om dat te bepalen kijk je naar het aantal zetels dat elke coalitiefractie heeft in de gemeenteraad. Hebben de grootste coalitiefracties evenveel zetels, dan wordt gekeken naar het stemcijfer van elke coalitiefractie. De coalitiefractie die de meeste geldige stembiljetten heeft (= het hoogste stemcijfer), levert de aangewezen-burgemeester. Er is geen aparte voordracht voor de burgemeester meer.
    
3.  Tenslotte kijk je naar wie het meeste voorkeurstemmen heeft binnen de grootste coalitiefractie.
   Het raadslid van de grootste coalitiefractie met de meeste voorkeurstemmen krijgt als eerste de kans om de eed af te leggen als aangewezen-burgemeester.  Zijn er twee verkozenen uit grootste coalitiefractie met gelijk aantal naamstemmen dan wordt de hoogst gerangschikte op de lijst aangewezen-burgemeester. Dat geldt ook in gemeenten waar er een verkiezing zonder stemming is. Dat laatste is het geval als er maximum evenveel kandidaten waren als er raadsleden te verkiezen waren.

Weigert de stemmenkampioen van de grootste coalitiefractie de eed af te leggen als aangewezen-burgemeester of neemt de (aangewezen-)burgemeester later ontslag (zonder akte van opvolging), dan gaat het burgemeesterschap naar het raadslid met op één na de meeste voorkeurstemmen (de vice-stemmenkampioen) van de grootste coalitiefractie. Weigert die, dan ga je naar het volgende raadslid van die fractie met de meeste stemmen, enzoverder. 

Vice-stemmenkampioen

Weigert de stemmenkampioen van de grootste coalitiefractie de eed af te leggen als aangewezen-burgemeester of neemt de (aangewezen-)burgemeester later ontslag (zonder akte van opvolging), dan gaat het burgemeesterschap naar het raadslid met op één na de meeste voorkeurstemmen (de vice-stemmenkampioen) van de grootste coalitiefractie. Weigert die, dan ga je naar het volgende raadslid van die fractie met de meeste stemmen, enzoverder. 

Opgelet:
Er is een uitzondering op dit principe die enkel toegepast wordt tijdens de laatste twee jaar van de bestuursperiode (vanaf 1 oktober 2028): Door een akte van opvolging in te dienen (bij de start van de bestuursperiode), kan de grootste coalitiefractie één van hun raadsleden burgemeester maken tijdens de laatste twee jaar. Het aantal voorkeurstemmen speelt dan geen rol meer. (FG!)

Bepaling aantal leden bijzonder comité voor de sociale dienst per lijst

De OCMW-raadsleden kiezen de leden van het bijzonder comité voor de sociale dienst door ontvankelijke voordrachtsakten in te dienen. Het totaal aantal leden van een bijzonder comité voor de sociale dienst (de voorzitter niet inbegrepen) hangt af van hoe groot de OCMW-raad is.Dat aantal is voor elk OCMW terug te vinden in bijlage 1 bij het besluit van de Vlaamse Regering van 26 april 2024. De combinatie daarvan met het aantal zetels per lijst zorgt voor de verdeling van het aantal zetels in het bijzonder comité voor de sociale dienst over de lijsten. (R+V! geen BCSD)

De voorgedragen kandidaat-leden voor het bijzonder comité kunnen raadslid zijn, maar dat hoeft niet. Kandidaat-leden van buiten de raad moeten wel voldoen aan de verkiesbaarheidsvoorwaarden:

• Belg of onderdaan van de Europese Unie zijn;
• de leeftijd van achttien jaar hebben bereikt;
• in de bevolkingsregisters van de gemeente ingeschreven zijn;
• niet uitgesloten of geschorst zijn als kiezer (de zogenaamde politieke rechten).

Berekening aantal zetels voor elke lijst (of groep van lijsten)

Afhankelijk van hoeveel zetels elke lijst heeft in de gemeenteraad, wordt het aantal leden van het bijzonder comité dat elke lijst toekomt verdeeld over de lijsten. Lijsten kunnen zich voor die berekening verbinden met elkaar. Ze vormen dan een groep van lijsten:

De berekening van het aantal zetels per lijst (of groep van lijsten) gebeurt door het aantal zetels van het bijzonder comité (zonder de voorzitter) te delen door het aantal leden van de OCMW-raad en daarna te vermenigvuldigen met het aantal zetels dat elke lijst of groep van lijsten binnen de OCMW-raad heeft. Bij het resultaat van deze bewerking is het aantal eenheden (cijfer voor de komma) gelijk aan het aantal rechtstreeks verworven zetels.

De niet-rechtstreeks verworven zetels worden daarna over de lijsten (of groepen van lijsten) toegewezen in afnemende volgorde van de breuk als resultaat van de bewerking. Bij gelijkheid van die breuk telt het hoogste stemcijfer van de lijst of samengeteld stemcijfer van de groep van lijsten. We maakten voor onszelf een excelblad om snel de zetelberekening te controleren. Vraag het excelblad op als hulpmiddel.  (FG!)

Lijstverbinding

De verkozenen van de lijsten kunnen verklaren om zich met andere lijsten te verbinden tot een groep van lijsten. Deze verklaring moet ondertekend worden door minstens een meerderheid van de verkozenen van iedere lijst die zich wenst te verbinden en wordt ten laatste twee werkdagen voor de uiterste dag waarop de voordrachtsakten zelf ingediend kunnen worden bezorgd aan de algemeen directeur (FG!). Dit kan een manier kunnen zijn om samen meer zetels binnen te halen. Dat is echter niet altijd zo. Tel het goed na. Belangrijk is ook te beseffen dat de lijstverbinding geldt voor de hele bestuursperiode: Is er later in de bestuursperiode een nieuwe akte nodig voor de BCSD-leden, dan blijft de lijstverbinding doorwerken. 

Uiterlijk de dag na de uiterste datum om een verklaring van lijstverbinding in te dienen, maakt de algemeen directeur op de gemeentelijke webstek bekend hoeveel zetels van het bijzonder comité voor de sociale dienst aan de verschillende lijsten (of groepen van lijsten) toekomen.

Opgelet:
De periode tussen de bekendmaking van het aantal BCSD-leden dat elke fractie kan voordragen en de dag dat de akte ingediend moet worden, is bijzonder krap! In sommige gevallen rest er dan maar één dag om de akte in te vullen, handtekeningen te verzamelen en de akte in te dienen. Het is belangrijk om dat allemaal goed voor te bereiden.

Er is een model van verklaring tot lijstverbinding(opent nieuw venster). Dit model is niet verplicht.

Voordrachtsakten indienen

Nieuw en belangrijk is dat voordrachten enkel geldig zijn als ze gebeuren via de modellen van voordrachtsakten die door de Vlaamse overheid beschikbaar gesteld worden(opent nieuw venster). Bovendien zal elke modelakte een datumstempel bevatten van ten vroegste 13 oktober 2024. Enkel die akten zijn geldig. De reden daarvoor is dat de Vlaamse Regering wil voorkomen dat er al voor de verkiezingen akten opgemaakt en ondertekend worden. Hieronder een opsomming van de akten van voordracht die opgemaakt worden ter behandeling op de installatievergaderingen van de gemeente- en OCMW-raad.

Merk op dat er geen voordracht meer is voor (aangewezen) burgemeester, maar dat wel een akte ingediend kan worden voor de aanduiding van een opvolgende burgemeester op het einde van de bestuursperiode.

Sancties bij ondertekenen van meer dan één voodrachtsakte

Geen (ontvankelijke) akte voor de raadsvoorzitter

Als er geen (ontvankelijke) akte van voordracht is, kiest de gemeenteraad binnen de 14 dagen een voorzitter. De gemeenteraadsleden kunnen dan een nieuwe kandidaat-voorzitter voordragen. Drie dagen voor de volgende vergadering van de gemeenteraad moet de algemeen directeur de akte in handen hebben. Ook nu wordt een akte van voordracht gebruikt, en is er een verplicht te gebruiken model. Op de akte moeten de handtekeningen staan van:

• een meerderheid van de personen die op dezelfde lijst als de voorgedragen kandidaat werden verkozen. Als de lijst waarop de naam van de kandidaat-voorzitter voorkomt slechts twee verkozenen telt, volstaat de handtekening van één van hen. 
  
  Opgelet: Niemand kan meer dan één akte van voordracht ondertekenen. Er zijn zware sancties voor wie meer dan één akte van voordracht voor hetzelfde mandaat ondertekent. Wel gaat het nu om een nieuwe verkiezing van de voorzitter. Dat betekent dat als de voordrachtsakte die ingediend werd voor de installatievergadering onontvankelijk verklaard werd, de raadsleden die die akte ondertekend hadden, nu perfect opnieuw een akte kunnen tekenen.

De akte biedt de mogelijkheid om een einddatum van het mandaat van de kandidaat-voorzitter in te vullen. Wanneer dat gebeurt, dan kan de akte ook de namen van een of meer opvolgers van de voorzitter bevatten. Bereikt de voorzitter de einddatum van het mandaat, dan treedt hij of zij automatisch af en wordt hij of zij opgevolgd door de eerste opvolger op de akte. Als het mandaat eerder eindigt dan de vermelde einddatum in de akte dan neemt de eerstvolgende opvolger het mandaat vervroegd op. Als de laatste opvolger het mandaat niet
aanvaardt, wordt er door de raad een nieuwe voorzittersverkiezing georganiseerd. Staat er geen einddatum op de akte dan wordt de eventuele vermelding van een of meer opvolgers als niet-bestaand beschouwd.

In tegenstelling tot de procedure op de installatievergadering, is er nu geen verkiezing door een verkozenverklaring. Er is een geheime stemming nodig over de ingediende akten. Er zijn daarbij verschillende mogelijkheden:

• Een kandidaat behaalt de volstrekte meerderheid van de stemmen. Deze kandidaat is meteen verkozen.
• Geen enkele kandidaat krijgt meteen een volstrekte meerderheid van de stemmen. In dat geval is een tweede stemronde nodig met de twee kandidaten die in de eerste stemronde de meeste stemmen behaald hebben. Bij staking van stemmen in de eerste stemronde komt de kandidaat die bij de gemeenteraadsverkiezingen de meeste naamstemmen heeft behaald in aanmerking voor de tweede stemronde. De kandidaat die in de tweede stemronde de meerderheid van de stemmen heeft behaald, is verkozen tot voorzitter. Bij staking van stemmen in de tweede stemronde is de kandidaat die bij de gemeenteraadsverkiezingen de meeste naamstemmen heeft behaald, verkozen tot voorzitter. Als de naamstemmen bepalend zijn en de kandidaten een gelijk aantal naamstemmen hebben behaald, is de voorgedragen kandidaat verkozen van wie de lijst bij de gemeenteraadsverkiezingen de meeste stemmen heeft behaald.

Geen (ontvankelijke) gezamenlijke akte voor de schepenen

Als er geen (ontvankelijke) gezamenlijke akte van voordracht is, beslist de gemeenteraad op de installatievergadering over het aantal te verkiezen schepenen. Op dat moment kan de raad dus beslissen om minder schepenen te verkiezen. De gemeenteraad organiseert dan binnen 14 dagen de afzonderlijke verkiezing van de schepenen onder de gemeenteraadsleden. De gemeenteraadsleden kunnen dan per te verkiezen schepenmandaat een kandidaat-schepenen voordragen. Ook hier wordt een akte van voordracht gebruikt, maar met een enkele meerderheid. Voor de voordracht moet de modelakte worden gebruikt. Op de akte moeten de handtekeningen staan van:

• een meerderheid van de personen die op dezelfde lijst als de voorgedragen kandidaat werden verkozen. Als de lijst waarop de naam van de kandidaat-schepen voorkomt slechts twee verkozenen telt, volstaat de handtekening van één van hen. 
  
  Opgelet: Niemand kan meer dan één akte van voordracht ondertekenen per te verkiezen schepenmandaat. Er zijn zware sancties voor wie meer dan één akte van voordracht voor hetzelfde mandaat ondertekent. Wel gaat het nu om een nieuwe verkiezing voor de schepenen. Dat betekent dat als de gezamenlijke akte van voordracht die ingediend werd voor de installatievergadering onontvankelijk verklaard werd, de raadsleden die die akte ondertekend hadden, nu perfect opnieuw aktes kunnen tekenen per te verkiezen schepen.

De akte biedt de mogelijkheid om bij de kandidaat-schepenen een einddatum van het mandaat in te vullen. Dat kan verschillen per kandidaat. Wanneer dat gebeurt, dan kan de akte ook de namen van een of meer opvolgers voor die kandidaat-schepen bevatten. Als de vooropgestelde datum wordt bereikt, is de schepen van rechtswege ontslagnemend en wordt hij vervangen door de eerste opvolger. Als het mandaat zou eindigen voor de datum uit de akte, dan neemt de eerstvolgende opvolger vervroegd het mandaat op. Neemt de laatste opvolger het mandaat niet op, dan wordt een nieuwe kandidaat-schepen voorgedragen. Staat er geen einddatum op de akte dan wordt de eventuele vermelding van een of meer opvolgers als niet-bestaand beschouwd.

Per te verkiezen schepenmandaat wordt uiterlijk drie dagen voor de eerstvolgende vergadering van de gemeenteraad een gedagtekende akte van voordracht aan de algemeen directeur bezorgd. Als de schriftelijk voorgedragen kandidaturen niet volstaan om het college van burgemeester en schepenen volledig samen te stellen, kunnen kandidaten ook mondeling op de zitting voorgedragen worden. Ook deze kandidaten moeten, bij hun mondelinge voordracht, de steun krijgen van de meerderheid van hun fractie.

Als er geen (ontvankelijke) gezamenlijke akte was, dan wordt er niet gewerkt met een verkozenverklaring. Per te verkiezen schepenmandaat zal dan een afzonderlijke geheime stemming plaatsvinden over de ingediende akten. Er zijn verschillende mogelijkheden:

• een kandidaat behaalt de volstrekte meerderheid van de stemmen. Deze kandidaat is meteen verkozen;
• geen enkele kandidaat krijgt een volstrekte meerderheid van de stemmen. In dat geval is een tweede stemronde nodig met de twee kandidaten die in de eerste stemronde de meeste stemmen behaald hebben. Bij staking van stemmen in de eerste stemronde komt de kandidaat die bij de gemeenteraadsverkiezingen de meeste naamstemmen heeft behaald in aanmerking voor de tweede stemronde. De kandidaat die in de tweede stemronde de meerderheid van de stemmen heeft behaald, is verkozen tot schepen. Bij staking van stemmen in de tweede stemronde is de kandidaat die bij de gemeenteraadsverkiezingen de meeste naamstemmen heeft behaald, verkozen tot schepen. Als de naamstemmen bepalend zijn en de kandidaten een gelijk aantal naamstemmen hebben behaald, is de voorgedragen kandidaat verkozen van wie de lijst bij de gemeenteraadsverkiezingen de meeste stemmen heeft behaald.

Geen (ontvankelijke) akte voor de voorzitter van het bijzonder comité voor de sociale dienst

Als de voorzitter van de installatievergadering vaststelt dat er geen ontvankelijke akte is ingediend voor de verkiezing van de BCSD-voorzitter, dan moet de OCMW-raad binnen de veertien dagen een comitévoorzitter verkiezen.

Uiterlijk drie dagen voor de eerstvolgende vergadering van de OCMW-raad kunnen de OCMW-raadsleden daartoe een gedagtekende akte van voordracht bezorgen aan de algemeen directeur. Om ontvankelijk te zijn moet de akte van voordracht ten minste ondertekend zijn door een meerderheid van de leden van de OCMW-raad die op dezelfde lijst zijn verkozen als de voorgedragen kandidaat. Als de lijst waarop de kandidaat-voorzitter voorkomt maar twee verkozenen telt, volstaat de handtekening van een van hen.

Opgelet: ​​​​​​Niemand kan meer dan één akte van voordracht ondertekenen. Er zijn zware sancties voor wie meer dan één akte van voordracht voor hetzelfde mandaat ondertekent. Wel gaat het nu om een nieuwe verkiezing van de voorzitter. Dat betekent dat als de voordrachtsakte die ingediend werd voor de installatievergadering onontvankelijk verklaard werd, de raadsleden die die akte ondertekend hadden, nu perfect opnieuw een akte kunnen tekenen.

De akte van voordracht kan ook een einddatum bevatten. In dat geval kunnen ook één of meer opvolger(s) vermeld worden.

De verkiezing gebeurt bij geheime stemming.

• De kandidaat die de volstrekte meerderheid van de stemmen heeft behaald, is verkozen tot voorzitter van het bijzonder comité voor de sociale dienst.
• Als geen enkele kandidaat de volstrekte meerderheid van de stemmen heeft behaald en als verschillende kandidaten zijn voorgedragen voor het vacante mandaat, vindt een tweede stemronde plaats, waarin wordt gestemd op de twee kandidaten die in de eerste stemronde de meeste stemmen behaalden. Bij staking van stemmen in de eerste stemronde komt de kandidaat die bij de verkiezingen de meeste naamstemmen heeft behaald, in aanmerking voor de tweede stemronde. De kandidaat die in de tweede stemronde de meerderheid van de stemmen heeft behaald, is verkozen tot voorzitter. Bij staking van stemmen in de tweede stemronde is de kandidaat die bij de verkiezingen de meeste naamstemmen heeft behaald, verkozen tot voorzitter. Als de naamstemmen bepalend zijn en de kandidaten een gelijk aantal naamstemmen hebben behaald, is de voorgedragen kandidaat van wie de lijst bij de verkiezingen de meeste stemmen heeft behaald, verkozen.

Geen (ontvankelijke) akte voor de leden van het bijzonder comité voor de sociale dienst

Er zijn verschillende mogelijkheden:

1. Een lijst (of groep van lijsten) heeft geen ontvankelijke voordrachtsakte ingediend voor de zetels die hen zijn toegewezen. Blijkt er geen ontvankelijke voordrachtsakte ingediend door een lijst (of groep van lijsten), dan kan die lijst (of groep van lijsten) een nieuwe akte van voordracht indienen met een of meer nieuwe kandidaat-leden (en eventueel ook kandidaat-opvolgers).
    
2. Een lijst (of groep van lijsten) heeft een ontvankelijke voordrachtsakte ingediend met minder kandidaten dan het aantal dat toegewezen werd aan de lijst (of groep van lijsten). Blijkt een voordrachtsakte ingediend door een lijst (of groep van lijsten) ontvankelijk, maar staan er minder kandidaat-leden op dan de lijst (of groep van lijsten) toekomt, dan kan die lijst (of groep van lijsten) een nieuwe akte van voordracht indienen voor het aantal comitéleden dat door die lijst (of groep) nog niet ingevuld is.

Blijkt zestig dagen na de installatievergadering dat er mandaten in het bijzonder comité voor de sociale dienst nog niet voor de eerste keer ingevuld zijn, dan kan die lijst (of groep van lijsten) een nieuwe akte van voordracht indienen met een of meer nieuwe kandidaat-leden (en eventueel ook kandidaat-opvolgers).

Bezwaren tegen de verkiezingen

Na de openbare aankondiging van de verkiezingsuitslag door de voorzitter van het hoofdbureau bestaat de mogelijkheid dat de Raad voor Verkiezingsbetwistingen of de Raad van State (in beroep) zich uitspreekt over de geldigheid van de verkiezingen.

De Raad voor Verkiezingsbetwistingen behandelt:

• bezwaren met betrekking tot de verkiezing,
• bezwaren op basis van schending van de regelgeving betreffende verkiezingsuitgaven door kandidaten en lijsttrekkers.

Alleen kandidaten hebben het recht om (via een verzoekschrift) bezwaar in te dienen bij de Raad voor Verkiezingsbetwistingen. Ze hebben daarvoor veertig dagen, te rekenen vanaf de ondertekening van het proces-verbaal van de verkiezingen.

Als er geen bezwaren zijn, onderzoekt de Raad binnen 40 dagen na de verkiezingen alleen de correctheid van de zetelverdeling tussen de lijsten en de rangorde waarin de raadsleden en opvolgers verkozen verklaard zijn. Indien nodig kan de Raad, als administratief rechtscollege, ambtshalve de zetelverdeling en rangorde aanpassen.

De Raad voor Verkiezingsbetwistingen kan de verkiezing enkel geheel of gedeeltelijk ongeldig verklaren op basis van een bezwaar en als er onregelmatigheden zijn die de zetelverdeling tussen de verschillende lijsten kunnen beïnvloeden.

Het onderzoek van de stembiljetten mag alleen plaatsvinden als de getuigen van het gemeentelijk hoofdbureau aanwezig zijn of op zijn minst behoorlijk zijn opgeroepen. Na het onderzoek worden de enveloppen die de stembiljetten bevatten, opnieuw verzegeld in aanwezigheid en onder toezicht van deze getuigen. (FG!)

Beroep tegen de uitspraken van de Raad voor Verkiezingsbetwistingen

Binnen een termijn van 8 dagen na de kennisgeving is het mogelijk om beroep aan te tekenen bij de Raad van State tegen de uitspraken van de Raad voor Verkiezingsbetwistingen.

De Raad van State doet dan uitspraak binnen 60 dagen. Het arrest van de Raad van State wordt onmiddellijk meegedeeld aan de provinciegouverneur, de voorzitter van de Raad voor Verkiezingsbetwistingen en het lokale bestuur.

De Raad van State kan de verkiezing alleen geheel of gedeeltelijk ongeldig verklaren op basis van onregelmatigheden die de zetelverdeling tussen de verschillende lijsten kunnen beïnvloeden.

Het beroep bij de Raad van State heeft in principe geen schorsende werking, tenzij het beroep gericht is tegen een beslissing van de Raad voor Verkiezingsbetwistingen die een volledige of gedeeltelijke ongeldigverklaring van de verkiezingen of een wijziging in de zetelverdeling inhoudt.

Indien de Vlaamse Regering de burgemeester van de betreffende gemeente benoemt vóór de uitspraak van de Raad van State, treedt deze benoeming in werking vanaf de betekening van het arrest van de Raad van State dat de verkiezingen niet geheel of gedeeltelijk ongeldig verklaart of de zetelverdeling niet wijzigt.

Na een volledige of gedeeltelijke ongeldigverklaring van de verkiezingen volgt er binnen 50 dagen een buitengewone verkiezing.